سرزمین وحی و عید قربان

ابراهیم اسماعیل را به قربانگاه می برد

جایی که خداوند به او دستور داده

تا فرزندش را در راه او قربانی کند

وحی آمد ابراهیم تو از این آزمایش

سربلند بیرون آمدی .پس گوسفندی را که

برای قربانی فرستاده شده آن را

قربانی کن.

آری حج و سرزمینی که می توان

در آن به پاکی رسید

به صداقت

به اخلاص

و به احرام

اما رسیدن به آن سخت است دشوار

لبیک اللهم لبیک

گفتن تکبیر

دل سپردن به او

اما ای کاش لحظه های دل سپردن به او را

تا ابد همراه داشته باشی

درآن بزمی که حق تنها انسانیت را می خواهد و بس

نه ظاهر و زینت مادی

آری حاجی به دور از ریا

حاجیی که لباس احرامش اورا به یاد کفن بیاندازد

تا چشم از دنیا شسته و دست به سوی معبودش دراز

کند و به آخرت بیاندیشد.

وحال باید گفت لبیک اللهم لبیک

حجتان مقبول

یا حق

برای او

تا حالا دلت گرفته

وقتی نم بارونم بزنه

وقتی دلت بخواد داد بزنی

اما نتونی

وقتی یه روز صبح از خواب بلندشی

و ببینی تنها سکوت مونده

وقتی نگاهی نباشه که

آینه ای بشه برای دل تو

اما

یکی هست

یکی که می دونه

یکی که تورو حس می کنه

یکی که می خواد باشی

ویکی که به تو سر می زنه

کجا؟

به خونه دلت

به خونه ای که می تونه مال اون باشه

اما حیف ...

مرا کشتندو کفن کردند و خاک کردند

خداداد ۱۱آذرماه پس از حضور در جلسه کمیته انضباطی گفت:

مراکشتند وکفن کردند و خاک کردند.

تیتری که بعضی از نشریات آن را نوشتند.

نمی خواهم در مورد چگونگی وقوع جریان و تیتر شدن خداداد

 در روزنامه ها و نشریات و صحبت های پس از آن حرف بزنم .

چراکه این چند روز هرکسی به نحوی این مسئله را

با داوری های خود مورد قضاوت قرار داده.

نمی شود گفت کدام یک از آنان راست می گوید.

و کدام یک کار خودرا تنها توجیح می نمایند.

اما کاری که صورت گرفت کاری غیر اخلاقی بود.

من قضاوت اینگونه را درست نمی دانم و  می بایست

با تامل در آن به نتیجه ای دست یافت که افکار عمومی را

بتوان روشن نمود.

اینکه عنوان شود سناریو نوشته شده یا اینکه هیچ صحبتی

از طرف مقابل نشده که باعث این امر شده باشد جای تفکر دارد.

مسئولین می بایست با صبر و دقت این مورد را بررسی نمایند

و درپی آن باشندکه حق کسی در این راه پایمال نشود

چون جبران آن سنگین خواهدبود.

از یکسوفردی قرار دارد که حیثیت فوتبال ایران است

و از آن سوفردی که با قلم خود حیثیت را به وجود می آورد.

پس چه خوب است که بدون حاشیه و به دور از هیاهو

به این مسئله رسیدگی شود.

کمیته انضباطی می بایست تمام مسائل را در نظر گرفته

و تنها برای حذف کردن قدم برندارد.

چرا که حذف هرکدام از دو طرف می تواند برای

این جامعه دشوار باشد.

به امید نتیجه ای که بر اساس عدالت باشد

یا علی

هوای دل

بازم بارون بغض سکوت و شکست و عقده دل وا شد

وقتی اشکای آسمون سرازیر می شه انگاری تنها کسی که طاقت

دیدن این اشکا رو داره زمینه

وقتی می بینی گونه هاش خیس می شه از اشکای آسمون

آی دل آدم می گیره

جوری که دوست داری با این اشکا همراه بشی

بری زیرشون شاید کمی احساس زمین بهت دست بده

اما نه

فکر نکنید این اشکا اشکای غمه نه

اشکای شوقی که می تونه به همه ما زندگی بده

هر دونه از اونا مثل مرواریدیه که از دیدنش

خوشحال می شیم

و ذوق می کنیم پس اگه بارون اومد

بزن بیرون و برو جایی که بتونی زیر اون عقده دلتو وا کنی

حرف بزنی نگاه کنی

 و صدای ریختن اونو روی برگای زرد پاییز بشنوی

یادتون نره پاییز فصل رویاهاست

یا علی

مسکن مهر!

مسکن مهر

یا 20 سال انتظار برای خانه دار

شدن!

این روزا بحث خونه و خونه دار شدن خیلی داغ شده

البته اونم از نوع مهرش.

یادمه وقتی که عنوان شد که از این به بعد مردم خیالشون

راحت باشه ودیگه درد بی خونگی نمی کشند و یا اینکه

دیگه دغدغه اینو ندارن که بابا سرسال باید 70 درصد اجاره رو زیاد کن

یا رهن و یا اینکه هردو رو باهم. همه خوشحال شدن.

مخصوصا قشر آسیب پذیرچون دراصلم برای اونا بود

 و کم درآمد ها و کسای که به هرحال سرپرستی نداشتن.

اما چی شد؟

اول که اعلام ثبت نام بود نفری 100 هزار تومان بریزید به حساب

 کدوم حساب حالا!

بعدم که گفتن باید تحقیق بشه و تایید.

بعدشم که یه عده رو اعلام کردن به شما تعلق گرفته

 بیاید فرم پر کنید و از این کاغذ بازی ها.

اما این چی شد رو باید الان گفت . چرا ؟

چون خیلی ها انصراف دادن دلیلش اونم می گم

با تمام وعده و وعیدای که دادن برای اقشار کم درآمد

پولی گرفته نمیشه همه دولت کمک می کنه 

 اگه هم پولی دریافت بشه خیلی کمه

در حد توان اونم به صورت اقساط و و و ...

وقتی مراجعه شد چی گفتن ؟ آهان .

گفتن 1 میلیون الان بریزید اونم ظرف 5 روز

500هزار تومان یه ماه دیگه 500 هزار تومان هم 20 روز بعدش

آخه اون بدبختی که دلش به این حرفا خوش کرده چطور می تونه بیاد

و این پولو جور کنه یا کسی که اجاره منزلشو به زور میده

چطور می تونه 2 میلیون ظرف یه ماه آماده کنه.

اما در همین اول راه خیلی ها به قول معروف ریزش کردن و رفتن کنار.

تماسای تلفنی شروع شد اونای که توی لیست انتظار بودن

به اونا زنگ زده شد. کی؟ وقتی تو خواب بودن بهشون که می گفتن

 شما بیاید برای ثبت نام مسکن مهر

که بهتون تعلق گرفته واقعا فکر می کردن خواب می بینن.

اما بعد از موردای که گفتیم بازم اونام به بن بست می رسیدن و انصراف می دادن

تا اینکه گفتن برای پیش پرداخت وام می دن اونم از موسسه مهر

 با دوتا ضامن معتبر و دنگ و فنگایی

که همه مون می دونیم. بعدشم که باقسطی ماهیانه حول و حوش

200 هزار تومان یا بیشتر.

آخه اگه اونای که به قول دست اندرکاران

به عنوان قشر ضعیف هستن می تونستن ماهی 200 هزار تومان

 اجاره بدن به اضافه خرج و مخارج

که دیگه نیازی به مسکن مهر نداشتن

حتما درآمد ماهیانشون بالای این رقما بود.

به هر حال نتیجه این شدکه آب پاکی ریختن و اعلام کردن

12 یا 15 میلیون کل مبلغ رو ثبت نام کننده باید پرداخت کنه

به مرور که اونم معلوم نیست چقدر طول بکشه.

اینا رو گفتم که چی ؟

که خودتون بگید یا مسئولان

کسی که درآمدی زیر خط فقر داره چطور می تونه این مبلغا رو پرداخت کنه

کسی که کارش توی شهره چطور می تونه بره 35یا 40 کیلومتر

بیرون از شهر زندگی کنه جایی که درنظر گرفتن برای این پروژه ها

کسی که با هزار بدبختی شاید بتونه این پولو جور کنه

چطور می تونه به حرفایی که هر روز عوض می شه اعتماد کنه

ما هم که مثل بقیه

تازه بعد از انصرافم باید جریمه ضرر پرداخت کنی تمام پولوتو

بهت برنمیگردونن

اینه که آدم پیش خودش فکر میکنه این همه پولی که به

حساب ریخته شده تازه سر انگشتی هم بخوای حساب کنی

سود سپرده کوتاه مدت توی یه موسسه خصوصی

ماهی چقدر می شه که باید جریمه ضرر هم بدی؟؟؟

چکار می شه کرد؟! اینه دیگه!

اما ناچاریم که به انتظار 20 ساله بشینیم برای خونه دار شدن !!!

اونم در سن 55 سالگی شاید هم بیشتر

البته نه از نوع آپارتمان مسکن مهر بلکه ازنوع سرای ابدی

چون سن متوسط زندگی الان به 60 هم نمی رسه

فقط می تونم اینو بگم که آخرش باید گفت:

رحمه الله من یقرا الفاتحه مع صلوات

یا حق

 

رم مرکز دایمی کمیته جهانی اخلاق گردشگری!!!

میراث آریا خبری نوشته بود مبنی بر اینکه رم مرکز دایمی کمیته جهانی اخلاق گردشری شد.

واینکه این کمیته منشوری را به همین عنوان نشر خواهد کرد.

با دیدن این خبر یادم به تمدن ایران افتاد زمانی که کوروش در فتح بابل دستور داد

منشور حقوق بشر را نوشته و به تمامی افرادبا هر رنگ و نژاد و ملیتی احترام

گذاشته شود.

احترام گذاشتن به بزرگ و کوچک - دین و آیین - روش و سنت همه و همه

بر آن لوح گلی استوانه ای شکل نوشته شد.

لوحی که هنوز می توان از نوشته های آن درس گرفت.

اما آنچه که می توان در این زمینه گفت این است که چرا رم؟

درست است که می توان رم را از نظر گردشگری یکی از مراکز مهم

جهان نام برد اما آیا ازنظر اخلاقی هم شایسته این گردشگریست.

شاید بارها و بارها در فیلم ها دیده باشید مرکزی که برای تفریح و سرگرمی

انسان ها را به جان هم می انداختند تا کسانی که ازسرزمین های زیرمجموعه اش

به آنجا آمده و از این کار لذت ببرند.

حال آمده اند ومی خواهند منشور اخلاق گردشگری و صلح وجلوگیری از سوءاستفاده

از کودکان را بنویسند.

چگونه می توان تاریخ را نادیده گرفت درصورتی که ایران با داشتن آن منشور که سازمان ملل

نیزآن را قبول داشته نمی تواند مرکزی برای این گونه کمیته ها باشد.

ایران می تواند اما شاید نبودن و نخواستن و بازگو نکردن این موارد درجوامع بین المللی

ما را در حاشیه برده است. سرزمینی که از نظر اخلاق و رفتار می تواند الگویی

 برای دیگر ملل ها باشد.

اما این را می توان گفت که آیا تاریخ برده داری و نژاد پرستی آنان در رم را می توان

با نشر این منشور نادیده گرفت؟

قضاوت به عهده شما.

کاهش نرخ سود بانکی یا ...؟!

امروز تیتر بعضی از روزنامه ها این بود کاهش شدید نرخ سود بانکی .

در مسیر کار وقتی این تیتر را می خواندم با خودم فکر می کردم

بازم شروع شد.

ای بابا دوباره نزول ونزول خواری راه افتاد. چرا چون اگه این مسئله

واقعا عملی بشه دیگه کسی پولاشو تو بانک نمی زاره هرچند

خیلی از ماها پولی نداریم که بخوایم تو بانک بزاریم و سود اونو بگیریم

اما فکر کنید حتی کسانی که به سود کم قانع هستند اما خیالشون راحته

که سپردشون یه جای امنه اونا هم دیگه با این سود یک رقمی

 براشون گذاشتنه سپرده ارزشی نداره. پس میگن بزار بندازیم تو کار آزاد

کار آزاد هم دردسر داره با این وضعیت بحرانی اقتصاد البته اقتصاد ما نه ها

اقتصاد جهانی !!

پس یه راه خوب هستش اونم اینه که یه سند به نامش بشه و با چندتا

چک و سفته .بعد پولو نزولی بده خیالش هم راحت می شه

 اگه طرفش خواست آب خنک بکنه روش سند و چک و سفتش و

به اجرا می زاره .

این تازه یک طرفه قضیه هستش از اون طرف اگه کسی بخواد وامی

بگیره وقتی به این فکر می کنه که سود یه رقمی به اون میدن و

سود دو رقمی از اون می گیرن چه می شه .

نمی دونم برچه مبنایی این کار انجام می شه البته گفته بودن برای

اینه که جلوگیری کنن از انتقال سپرده ها به بانک های خصوصی

آخه از اون طرف گفته می شه خصوصی سازی از اون طرف هم

نمی تونن ببینن بخش خصوصی بازده بیشتری داره .

به هر حال ماکه آنچنان پولی نداریم که بخوایم بزاریم تو بانک و

سود آنچنانی از اون بگیریم .

پس بی خیالش می شیم .

یه موقع فکر نکنین که انتقاد شده ها نه اصلا کسی نباید انتقاد کنه

حالا بخش خصوصی یا دولتی چندان فرقی نمی کنه

تفاوت اونم یه ذره است که به چشم نمی یاد

خدا خیرشون بده .

تابعد

 

امروز سوم آذر 1387 خورشیدی

 برابر با ماه آتر سال 3746 تقویم ایرانی است

عزیزان همه ما ایرانی هستیم و به خود می بالیم که

 تاریخ ایرانی ما بیش از 3 هزار سال قدمت دارد .

درباره تاریخ و تمدنمان بار ها و بارها شنیده و یا خوانده اید.

اما بد نیست بار دیگر در مورد ماه های سال در ایران زمین 

 که در دل اوستا نیز جای داردبدانیم  و در آن تامل کنیم.

فروردین

نام نخستین ماه و فصل بهار و روز نوزدهم هر ماه در گاه شماری اعتدالی خورشیدی است.در اوستا و پارسی باستان فرورتینام,در پهلوی فرورتین و در فارسی فروردین گفته شده که به معنای فروردهای پاکان و فروهرهای ایرانیان است.

بنا به عقیده پیشینیان,ده روز پیش از اغاز هر سال فروهر در گذشتگان که با روان و وجدان از تن جدا گشته,برای سرکشی خان و مان دیرین خود فرود می آیند و ده شبانه روز روی زمین به سر میبرند. به مناسبت فرود آمدن فروهرهای نیکان,هنگام نوروز را جشن فروردین خوانده اند. فروهران در ده روز آخر سال بر زمین هستند و بامداد نوروز پیش از بر آمدن آفتاب,به دنیای دیگر می روند.

اردیبهشت

اردیبهشت نام دومین ماه سال و روز دوم هر ماه در گاهشماری اعتدالی خورشیدی است. در اوستا اشاوهیشتا و در پهلوی اشاوهیشت و در فارسی اردیبهشت گفته شده که کلمه ای است مرکب از دو جزء:جزء اول((اشا))از جمله لغاتی است که معنی آن بسیار منبسط است,راستی و درستی,تقدس,قانون و آئین ایزدی,پاکی....و بسیار هم در اوستا به کار برده شده است.جزء دیگر این کلمه که واژه ((وهیشت))باشد. صفت عالی است به معنای بهترین,بهشت فارسی به معنی فردوس از همین کلمه است.در مجموع این کلمه به بهترین راستی و درستی است. در عالم روحانی نماینده صفت راستی و پاکی و تقدس اهورامزداست و در عالم مادی نگهبانی کلیه آتش های روی زمین به او سپرده شده است. در معنی ترکیب لغت اردیبهشت((مانند بهشت))هم آمده است.

خورداد

خورداد نام سومین ماه سال و روز ششم در گاهشمار اعتدالی خورشیدی است. در اوستا و پارسی باستان هئوروتات ,در پهلوی خردات و در فارسی خورداد یا خرداد گفته شده که کلمه ای است مرکب از دو جزء: جزء هئوروه که صفت است به معنای رسا.,همه,درست,و کامل.دوم تات که پسوند است برای اسم مونث,بنابراین هئوروتات به معنای کمال و رسایی است.ایزدان تیرو باد و فروردین از همکاران خورداد می باشند. خورداد نماینده رسایی و کمال اهورامزداست و در گیتی به نگهبانی آب گماشته شده است.

تیر

تیر نام چهارمین ماه سال و روز سیزدهم هر ماه گاهشماری اعتدالی خورشیدی است. در اوستا تیشریه,در پهلوی تیشتر و در فارسی صورت تغییر یافته آن یعنی تیر گفته شده که یکی از ایزدان است و به ستاره شعرای یمانی اطلاق می شود.فرشته مزبور نگهبان باران است و به کوشش او زمین پاک ,از باران بهره مند می شود و کشتزارها سیراب میگردد. تیشتر رادر زبانهای اروپایی سیریوس خوانده اند.هر گاه تیشتر از اسمان سر بزند و بدرخشد مژده ریزش باران می دهد. این کلمه را نباید با واژه عربی به معنی سهم اشتباه کرد.

امرداد

امرداد نام پنجمین ماه سال و روز هفتم هر ماه در گاهشماری اعتدالی خورشیدی است. در اوستا امرتات ,در پهلوی امرداد و در فارسی امرداد گفته شده که کلمه ای است مرکب از سه جزء:اول((ا))ادات نفی به معنی نه,دوم((مرتا)) به معنی مردنی,نیست و نابود شدنی و سوم تات که پسوند و دال بر مونث است. بنابر این امرداد یعنی بی مرگی و آسیب ندیدنی یا جاودانی. پس واژه ((مرداد))به غلط استعمال می شود.در ادبیات مزدیسنا امرداد یکی از امشاسپندان است که نگهبانی نباتات با اوست. در مزدیسنا شخص باید به صفات مشخصه پنج امشاسپند دیگر که عبارتند از :نیک اندیشی,صلح و سازش,راستی و درستی,فروتنی و محبت به همنوع,تامین اسایش و امنیت بشر مجهز باشد تا به کمال مطلوب همه که از خصایص امرداد است نایل گردد.

شهریور

شهریور نام ششمین ماه سال و روز چهارم هر ماه در گاهشماری اعتدالی خورشیدی است. در اوستا خشتروئیریه,در پهلوی شتریور و در فارسی شهریور میدانند. کلمه ای است مرکب از دو جزء:خشتر که در اوستا و پارسی باستان و سانسکریت به معنی کشور و پادشاهی است و جزء دوم صفت است از ور به معنی برتری دادن وئیریه یعنی برگزیده و آرزو شده و جمعا یعنی کشور منتخب یا پادشاهی برگزیده . این ترکیب بارها در اوستا به معنی بهشت یا کشور آسمانی اهورامزدا آمده است. شهریور در جهان روحانی نماینده پادشاهی ایزدی و فر و اقتدار خداوندی است و در جهان مادی پاسبان فلزات .چون نگهبانی فلزات با اوست او را دستگیر فقرا و ایزد رحم و مروت خوانده اند.روایت شده است شهریور آزرده و دلتنگ می شود از کسی که سیم و زر را بد به کار اندازد یا بگذارد که زنگ بزند.

مهر

در سانسکریت میترا ,در اوستا و پارسی میثر ,و در پهلوی میتر,و در فارسی مهر گفته می شود. که از ریشه سانسکریت آمده به معنی پیوستن. اغلب خاورشناسان معنی اصلی مهر را واسطه و میانجی ذکر کرده اند.مهر واسطه است میان آفریدگار و آفریدگان.میثره در سانسکریت به معنی دوستی و پروردگار و روشنایی و فروغ است و در اوستا فرشته روشنایی و پاسبان راستی و پیمان است.مهر,ایزد هماره بیدار و نیرومند است و برای یاری کردن راستگویان و بر انداختن دروغگویان و پیمان شکنان در تکاپوست.مهر از برای محافظت عهد وپیمان و میثاق مردم گماشته شده است.از این رو فرشته فروغ و روشنایی نیز هست که هیچ چیز از او پوشیده نمی ماند.برای آنکه از عهده نگهبانی بر آید اهورامزدا به او هزار گوش و ده هزار چشم داده است.مقام مهر در بالای کوه ((هرا))است,انجایی که نه روز است و نه شب ,نه گرم است و نه سرد,نه ناخوشی و نه کثافت .مهر از آنجا بر ممالک آریایی نگران است.این آرامگاه خود به پهنای کره زمین است یعنی مهر در همه جا حاضر است و با شنیدن آوای ستمدیدگان آگاه گشته به یاری آنان می شتابد.آیین مهر در دین مسیح نیز مشهود است.ایزد مهر در اصل بجز ایزد خورشید بوده است اما بعدها آن دو را یکی دانسته اند.مورخان یونانی مهر را به نام میترس یاد کرده اند و ذکر کرده اند که ایرانیان خورشید را به اسم ((میترس))میستایند.از این خبر پیداست که در یک قرن پیش از میلاد مسیح آن دو با یکدیگر مخلوط شده اند.نگهبانی ماه هفتم و روز شانزدهم هر ماه به عهده ایزد مهر است.

آبان

در اوستا آپ در پارسی باستان آپی و در فارسی آب گفته می شود.در اوستا بارها ((آپ))به معنی فرشته نگهبان آب استعمال شده و همه جا به صیغه جمع آمده است.نام ماه هشتم از سال خورشیدی و نام روز دهم از هر ماه را,آبان میدانند.ایزد آبان موکل بر آهن است و تدبیر امور و مصالح ماه به او تعلق دارد.به سبب آنکه((زو))که یکی از پادشاهان ایران بود در این روز با افراسیاب جنگ کرده ,او را شکست داده,تعاقب نمود و از ملک خویش بیرون کرد, ایرانیان این روز را جشن می گیرند,دیگر آنکه چون مدت هشت سال در ایران باران نبارید مردم بسیار تلف گردید و بعضی به ملک دیگر رفتند. عاقبت در همین روز باران شروع به باریدن کرد و بنابراین ایرانیان این روز را جشن کنند. آفتاب در این ماه در برج عقرب یا کژدم قرار می گیرد.

آذر

در اوستا آتر ,آثر,در پارسی باستان آتر,در پهلوی آتر,و در فارسی آذر می گویند. آذر فرشته نگهبان آتش و یکی از بزرگترین ایزدان است.آریائیان(هندوان و ایزدان)بیش از دیگر اقوام به عنصر آتش اهمیت میدادند.ایزد آذر نزد هندوان ,آگنی خوانده شده و در ((ودا)) (کتاب کهن و مقدس هندوان)از خدایان بزرگ به شمار رفته است. آفت آب در این ماه در برج قوس یا کماندار قرار می گیرد.

دی

در اوستا داثوش یا دادها به معنی آفریننده ,دادار و آفریدگار است و غالبا صفت اهورامزدا است و آن از مصدر ((دا)) به معنی دادن و آفریدن است.در خود اوستا صفت دثوش(=دی)برای تعیین دهمین ماه استعمال شده است. در میان سی روز ماه,روزهای هشتم و بیست و سوم به دی(آفریدگار,دثوش)موسوم است. برای اینکه سه روز موسوم به ((دی))با هم اشتباه نشوند نام هر یک را به نام روز بعد می پیوندند. مثلا روز هشتم را ((دی به آذر)) و روز پانزدهم را ((دی به مهر))و....دی نام ملکی است که تدبیر امور و مصالح روز و ماه دی به او تعلق دارد.

بهمن

در اوستا وهومنه ,در پهلوی وهومن,در فارسی وهمن یا بهمن گفته شده که کلمه ای است مرکب از دو جزء: ((وهو))به معنی خوب و نیک و ((من))از ریشه من به معنی منش:پس یعنی بهمنش,نیک اندیش,نیک نهاد.نخستین آفریده اهورامزدا است و یکی از بزرگترین ایزدان مزدیسنا. در عالم روحانی مظهر اندیشه نیک و خرد و توانایی خداوند است. انسان را از عقل و تدبیر بهره بخشید تا او را به آفریدگار نزدیک کند.یکی از وظایف بهمن این است که به گفتار نیک را تعلیم می دهد و از هرزه گویی باز می دارد.خروس که از مرغکان مقدس به شمار می رود و در سپیده دم با بانگ خویش دیو ظلمت را رانده ,مردم را به برخاستن و عبادت و کشت و کار می خواند,ویژه بهمن است.همچنین لباس سفید هم از آن وهمن است. همه جانوران سودمند به حمایت بهمن سپرده شده اند و کشتار در بهمن روز منع شده است. بنا به نوشته ابوریحان بیرونی جانوران سودمند به حمایت بهمن سپرده شده اند و کشتار در بهمن روز منع شده است.بهمن اسم گیاهی است که به ویژه در جشن بهمنجه خورده می شود.و در طب نیز این گیاه معروف است.

اسفند

دراوستا اسپنتا آرمئیتی,در پهلوی اسپندر,در فارسی سپندار مذ,سفندارمذ,اسفندارمذ,و گاه به تخفیف سپندار و اسفند گفته شده که کلمه ای است مرکب از دو جزء: سپند,که صفت است به معنی پاک و مقدس,یا آرمئيتی هم مرکب از دو جزء: اول آرم که قید است به معنی درست,شاید و بجا.دوم متی از مصدر من به من معنی اندیشیدن . بنابراین آرمئيتی به معنی فروتنی,بردباری و سازگاری است و سپنته آرمئيتی به معنی بردباری و فروتنی مقدس است.در پهلوی آن را خرد و کامل ترجمه کرده اند.سپندارمذ یکی از امشاسپندان است که مونث و دختر اهورامزدا خوانده شده است.وی موظف است که همواره زمین را خرم ,آباد,پاک و بارور نگه دارد,هر که به کشت و کار بپردازد و خاکی را آباد کند خشنودی اسپندارمذ را فراهم کرده است و آسایش در روی زمین سپرده به دست اوست و خود زمین نیز نماینده این ایزد بردبار و شکیباست و مخصوصا مظهر وفا و اطاعت و صلح و سازش است .بیدمشک گل مخصوص سپندارمذ می باشد.